بررسی اثر اندوتوکسین بر عملکرد کرونوتروپیک دهلیز ایزوله و تغییرات خود به خودی ضربان قلب موش صحرایی هوشیار

تغییرات ضربان قلب (heart rate variability) hrv شاخصی از تعامل فعالیت کرونوتروپیک قلب با تنظیم اتونوم است که معمولا الگویی پیچیده از خود نشان می دهد بطوریکه در شرایط التهاب سیستمیک (همانند سپسیس) میزان تغییرات ضربان قلب کاهش می یابد. مکانیسم کاهشhrv در التهاب سیستمیک همچنان ناشناخته مانده است. دو عامل کاهش عملکرد سیستم اتونوم و اشکال در فعالیت پیس میکری دهلیز ممکن است در ایجاد کاهش hrv دخالت داشته باشند. در مطالعه حاضر عملکرد کرونوتروپیک دهلیز ایزوله شده موش صحرایی به منظور بررسی شاخص های دینامیکی تغییرات ضربان قلب مورد مطالعه قرار گرفت. برای ثبت الکتروکاردیوگرام موش های هوشیار پروب تله متری به روش جراحی در بدن حیوان کاشته شد. مطالعه این بخش نشان داد که تزریق اندوتوکسین قادر است ضربان های پایه قلب را به طور دو مرحله ای تغییر دهد. اندازه گیری شاخص های خطی و غیر خطیhrv نشان داد که در حیوان هوشیار تغییرات کوتاه مدت ضربان قلب و تغییرات بلند مدت ضربان به دنبال تزریق حاد اندوتوکسین به طور معناداری افت می کند ولی به میزان پایه بر می گردد. میزان درجه بی نظمی sample entropy)) پس از 5 ساعت تزریق نیز به طور معناداری کاهش می یابد .ولی اندوتوکسمی اثر معناداری بر ساختار فرکتالی ضربان قلب در مدت 24 ساعت ندارد. در قسمتin vitro مطالعه میزان شاخص های دینامیکی ضربان خود به خودی دهلیز مجزا برگرفته شده از حیوان سالم و اندوتوکسمیک مورد مطالعه قرار گرفت .میزان ضربان پایه دهلیز موش های سالم و اندوتوکسمیک با هم تفاوت معناداری نشان نداد .در حالیکه میزان انحراف معیار تغییرات ضربان های دهلیز بطور معناداری کاهش نشان داد. ساختار فرکتالی تغییرات ضربان های دهلیز 3 ساعت پس از تجویز اندوتوکسین نسبت به گروه کنترل اختلاف معناداری نشان داد ولی این تغییرات در ساعت 5 به حالت عادی نزدیک شد. میزان پاسخ دهی کرونوتروپیک دهلیز ایزوله به پاسخ آدرنرژیک و کولینرژیک نیز بررسی شد و نتایج نشان داد که میزان پاسخ دهی کرونوتروپیک به تحریک بتا آدرنرژیک در حیوان سالم و اندوتوکسمیک تغییرات چندانی نشان نمی دهد .در حالیکه پاسخ کولینرژیک به طور معناداری کم می شود. به عبارت دیگر میزان ic50 کارباکولین (آگونیست رسپتور موسکارینی) در ایجاد برادی کاردی به طور معناداری افزایش می یابد. کاهش پاسخ دهی کرونوتروپیک دهلیز موش های اندوتوکسمیک به تحریک کولینرژیک بیان گر آن است که قلب نسبت به اثر تنظیمی واگ به طور نسبی در انزوا قرار گرفته و این مساله به طور نظری می تواند کاهشhrv به دنبال اندوتوکسمی را توجیه نماید. به طور خلاصه نتایج این مطالعه نشان داد که برخلاف ایده رایج که نوروپاتی اتونوم را علت اصلی کاهش hrv در التهاب سیستمیک فرض می-کنند ممکن است اشکال در عملکرد کرونوتروپیک دهلیز یک عامل مهم در کاهش hrv در شرایط التهاب سیستمیک باشد.